Najistotniejszymi zadaniami pracy Instytutu są:

• projektowanie nowych rozwiązań technicznych, psychologicznych, organizacyjnych, ekonomicznych i prawnych w transporcie drogowym oraz motoryzacji ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa ruchu drogowego;
• ocena skutków oddziaływania transportu drogowego na środowisko naturalne oraz działań zapobiegawczych w tym zakresie;
• podnoszenie standardów w zakresie zaspokajania potrzeb transportowych społeczeństwa, ochrony środowiska naturalnego człowieka i samego człowieka, jako uczestnika ruchu drogowego;
• prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych w dziedzinie transportu drogowego i motoryzacji, wdrażanie oraz upowszechnianie wyników tych prac;
• uczestnictwo we wdrażaniu do gospodarki światowych osiągnięć w dziedzinie postępu technicznego, ekonomicznego i organizacyjnego;

Pracownie i laboratoria Instytutu wyposażone są w precyzyjne urządzenia, unikalne w tej części Europy. Instytut posiada osiem certyfikowanych zakładów, których akredytacje zostały wydane przez Polskie Centrum Akredytacji. W Instytucie został również wdrożony System Zarządzania Jakością – ISO 9001 zapewniający sprawne zarządzanie jednostką.

Wszystkie Zakłady badawcze Instytutu mają liczący się wkład w przystosowanie polskiego transportu samochodowego do gospodarki rynkowej tak w skali kraju, jak i do konkurencji na arenie międzynarodowej. To dzięki podjętym przez Instytut z odpowiednim wyprzedzeniem działaniom kilkadziesiąt tysięcy polskich przewoźników uzyskało certyfikat kompetencji personalnych umożliwiający m.in. funkcjonowanie na europejskim rynku przewozowym.

Instytut współpracuje z wieloma organizacjami i placówkami naukowo-badawczymi, krajowymi i zagranicznymi. Pracownicy naukowo-badawczy i techniczni aktywnie uczestniczą w pracach krajowych i międzynarodowych organizacji normalizacyjnych oraz w różnych gremiach doradczych. Międzynarodowa aktywność pracowników Instytutu znajduje swój wyraz w postaci ich udziału w strukturach UE (Komitety, Grupy Robocze, itp.).

Wyniki prac wdrażane są m.in. poprzez rozbudowany system szkoleń, włącznie ze studiami podyplomowymi, organizowanymi we współpracy z wyższymi uczelniami.

Osiąganie unijnych standardów w zakresie zaspokajania potrzeb transportowych społeczeństwa, ochrony środowiska naturalnego człowieka i samego człowieka, jako uczestnika ruchu drogowego było i pozostaje priorytetem działalności ITS.