W 2023 roku Polska została po raz pierwszy laureatem nagrody Europejskiej Rady Bezpieczeństwa Transportu (ETSC) Road Safety Performance Index (PIN) Award. W ten sposób doceniony został niemal 50 proc. spadek liczby ofiar śmiertelnych w naszym kraju w ciągu ostatnich dziesięciu lat.

– Polska poczyniła największe postępy jeśli chodzi o poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego. Nie stało tak się jednak przypadkiem. Na ten sukces przełożyła się metodyczna praca w trzech obszarach: infrastruktury, edukacji i zmian legislacyjnych. Co ważne, bardzo dużo zależy od zachowania wszystkich uczestników ruchu drogowego: kierowców, rowerzystów czy pieszych, którym bardzo dziękuję za rozsądek i bezpieczne zachowania – powiedział minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.

Liczba ofiar śmiertelnych wypadków drogowych w Polsce spadła w ciągu ostatnich 10 lat o 47 proc.: w 2012 r. na polskich drogach zginęło 3571 osób, natomiast w ubiegłym roku, po raz pierwszy w historii, liczba ta spadła poniżej 1900 (1896).

Największy spadek liczby wypadków, ofiar i rannych nastąpił po 2019 roku. W Polsce w 2022 r. w stosunku do 2021 r. osiągnięto spadek liczby osób zabitych w wypadkach drogowych o 15,6 proc. Ponadto spadła liczba wypadków drogowych o 6,3 proc., kolizji o 14,7 proc., a rannych o 6,1 proc. Dzięki działaniom rządu, członków Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, członków wojewódzkich rad brd oraz służb i uczestnikom ruchu drogowego po raz pierwszy zmniejszyły się koszty społeczne wypadków drogowych. O ile w 2018 roku było to 56,6 mld zł, to w 2021 roku koszty te wyniosły 39,3 mld zł.

Trzy filary poprawy bezpieczeństwa: infrastruktura, edukacja, legislacja

Dzięki poprawie jakości dróg, czyli rozbudowie tras jednojezdniowych do dwóch jezdni, dofinansowaniu dróg lokalnych, budowie nowych skrzyżowań, doświetlaniu przejść dla pieszych, mniej uczestników ruchu drogowego narażonych jest na niebezpieczeństwo.

– Budujemy nowe drogi, ale chcemy też, aby zarządcy dróg podczas prowadzenia swoich inwestycji zadbali o to, aby były bezpieczne. Dlatego przygotowaliśmy we współpracy ze specjalistami uznanych polskich uczelni szereg wzorców i standardów w drogownictwie, obejmujących m.in. wytyczne dla projektowania przejść dla pieszych oraz projektowania oświetlenia tych przejść, czy projektowania infrastruktury dla rowerów – dodał minister A. Adamczyk.

– Staramy się, aby legislacja w jak najlepszy sposób określała prawa, ale też obowiązki wszystkich uczestników ruchu drogowego. W 2019 r. w ramach zmian prawnych wprowadzone zostały zasady tworzenia korytarzy życia na drogach, wprowadzono też obowiązek jazdy na suwak. Następnie ujednolicono dopuszczalną prędkość w obszarze zabudowanym niezależnie od pory dnia do 50 km/h, zwiększono zakres ochrony pieszego w rejonie przejścia dla pieszych. Zmiana ta została powiązana z wprowadzeniem obowiązków także dla pieszych. Muszą oni zachować szczególną ostrożność, nie mogą korzystać w trakcie wchodzenia i przechodzenia przez jezdnię lub torowisko z telefonów komórkowych oraz innych urządzeń upośledzających prawidłową percepcję, zwłaszcza wzrokową – to wszystko znacząco przełożyło się na poprawę bezpieczeństwa na drogach – powiedział wiceminister infrastruktury Rafał Weber.

Kolejną zmianą było wprowadzenie od 1 czerwca 2021 r. konieczności zachowania bezpiecznej odległości między pojazdami na autostradach i drogach ekspresowych. Dalsza poprawa bezpieczeństwa na drogach wiąże się z wprowadzonym od początku 2022 r. nowym taryfikatorem mandatów i zaostrzeniem kar za najcięższe przestępstwa i wykroczenia drogowe. Ponadto w ubiegłym roku ubezpieczyciele uzyskali dostęp do informacji o mandatach i punktach karnych zbieranych przez kierowców. Rozwiązanie to ma na celu dalsze zachęcanie do bezpiecznej jazdy poprzez wprowadzenie niższych stawek ubezpieczenia dla bezpiecznych kierowców.

– Bardzo istotnym filarem działań na rzecz poprawy brd jest edukacja. Organizujemy  kampanie społeczne, dzięki którym edukujemy i pokazujemy, jak opłakane skutki może mieć nieprawidłowe zachowanie na drodze. Systematycznie wzbogacamy też system powszechnej edukacji o kolejne treści powiązane z tematyką brd w ramach wychowania komunikacyjnego – powiedział sekretarz Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Konrad Romik.

Oscar bezpieczeństwa ruchu drogowego

Program ETSC Road Safety Performance Index (PIN) został ustanowiony w 2006 r. jako odpowiedź na pierwszy cel bezpieczeństwa drogowego, wyznaczony przez Unię Europejską, polegający na zmniejszeniu o połowę liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych w latach 2001-2010. 27 państw członkowskich UE wraz z Wielką Brytanią uzgodniło i podjęło pracę nad osiągnięciem wspólnego celu, jakim jest zmniejszenie o połowę liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych w UE w latach 2010-2020. Nowy cel polegający na zmniejszeniu o połowę liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych i pierwszy cel, jakim jest zmniejszenie o połowę liczby ciężko rannych w wypadkach drogowych do 2030 r. w porównaniu z poziomem w 2020 r. w UE zostały ogłoszone przez Komisję Europejską 17 maja 2018 r. Porównując wyniki państw członkowskich, PIN służy do identyfikacji i promowania najlepszych praktyk oraz inspirowania przywództwa politycznego potrzebnego do stworzenia jak najbardziej bezpiecznego systemu transportu drogowego.

Nagroda PIN Award jest uznawana za odpowiednika Oscara w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego.  W poprzednich latach laureatami nagrody za wybitne postępy w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego byli: Litwa (2022 r.), Grecja  (2021 r.) oraz Estonia (2020 r.).

Więcej informacji:

Źródło: KRBRD